Sonuç

Su Soğutma Fantezileri Bölüm-2’de sitemizin müdavimlerinden kunduz kunduz arif, kendi değişiyle "çok renkli ve cafcaflı" su soğutma sistemlerinden hoşlanmadığını belirtmiş ve bir link vererek beğenisini örneklemişti. Verdiği linkte ½”lik siyah su hortumları ile kurulmuş güzel bir çalışma vardı.

Gün oldu, devran döndü ve Feser’in siyah su hortumları Türkiye’ye giriş yaptı. Firebal’un sitesinde yeni ürünleri ve özellikle siyah hortumu görünce, aklıma ilk olarak kunduz kunduz arif ve istediği siyah hortumlarla kurulmuş su sistemi geldi. Hemen işe koyulup firma ile bağlantıya geçerek ürün istedim. Ancak tek bir hortum için koca bir inceleme yazamayacağım için, yeni gelen ürünlerden bir liste hazırladım. Yazı bittiğinde ise farkettiğim şey konunun bir hayli uzun olduğu ve siyah hortumlarla yapılacak güzel/aykırı bir çalışmanın 10 sayfa içinde kaybolacağıydı. Bu yüzden siyah hortumla kurulacak olan su soğutma sistemindeki tüm haklarımı, bir sonraki yazı için saklı tutuyorum. Önümüzdeki Su Soğutma Fantezileri Bölüm-3’de bir hayli sessiz, siyah ve şık bir çalışma yer alacak. Hemen bir konuya da değinmek istiyorum (aslında şimdiden yerimi hazırlıyorum): Su Soğutma Fantezileri Bölüm-3, bazı teknik nedenler dolayısıyla tarafımdan iptal edilmiştir. Konu sitede kalacak, ancak isim değişikliğine uğrayarak Fantezi “sınıfından” çıkartılarak Rehber statüsü kazandırılacaktır.

Gelelim konumuza. Daha önceki bir çok su soğutma bileşen incelemesi ve Fantezi serisinde, su soğutma sistemlerinin hava soğutmaya göre ne kadar üstün olduğundan, kasa içindeki modifikasyonlu görselliklerinden ve diğer yararlarından bolca bahsetmiştik. Bu nedenle tekrar tekrar su soğutmanın faydaları hakkında aynı şeyleri yazmıyoruz.

Yazıda genel olarak birçok yeni su soğutma bileşenin kısa tanıtımlarını yaptık ve bu ürünlerle kurulabilecek su sistemlerine 3 farklı örnek verdik. Elbette bu kombinasyonlar, kullanıcının tercihlerine göre daha basit ya da uç noktada karmaşık ve daha performanslı olabilir. Tercihler kullanılan sisteme/kasaya, su soğutma bileşenlerine, kullanıcının cüzdanın kalınlığına ve son olarak kişisel zevklerine göre değişikenlik gösterecektir. Sistem içinde hangi su soğutma bileşenlerinin kullanılacağına, kaç adet döngü (loop) olması gerektiğine ve radyatörlerin konumlandırılması gibi teknik bilgi gerektiren konular için hazırladığımız bu tür rehberler size fayda sağlayabilir.

Kullanıcı su soğutma sistemlerine terfi etmeden önce "neden" sorunu kendine sormalıdır. Sistemindeki bileşenlerin aşırı sıcaklık değerleri, fanların çıkardığı gürültüler ya da sadece görsellik, bu ilk sorunun cevaplarından bir olmalıdır. Eğer herhangi bir cevap bulabiliyorsanız ikinci aşama "hangi" sorusu ile başlayan ürün seçimidir. Su soğutma sistemleri, hava soğutmaya göre çok daha performanslı olmalarına rağmen, bir o kadar daha pahalılardır. Kısıtlı bir bütçeniz varsa piyasada bulunan blok, radyatör, su pompası, hortum, konnektör ve soğutma sıvısı gibi temel ihtiyaçlar arasında seçim yapmanız gerekecetir. Eğer sadece işlemciyi soğutmak için tek döngülü bir sistem hazırlamayı düşünürseniz, nispeten daha ucuz bir işlemci bloğu, 120 mm'lik radyatör, 200 lt civarı su akışı sağlayabilen su pompası ve bu bileşenlerde kullanacağınız hortum/konnektör ikilisi iyi bir seçim olacaktır. Ancak bir konuya dikkat çekmek istiyorum. Su pompası, radyatör, hortumlar ve konnektörler, su soğutma sistemlerinin demirbaş elemanlarıdır. İlerleyen zamanlarda, kulladığınız anakart, işlemci ve ekran kartı gibi bileşenleri değiştirdiğinizde, bu saydığım su soğutma elemanlarını değiştirme ihtiyacı hissetmezsiniz. Değişen sadece anakart, işlemci ve ekran kartı bloklarıdır. Bu yüzden satın alırken elinizden geldiği kadar güçlü su pompaları ve 240-360 mm'lik radyatörleri tercih etmeniz, ileriyi de düşünerek yapılacak sağlıklı bir şeçim olacaktır.

Orta seviye su soğutma sistemlerinde işlemci+ekran kartı blokları, 240-360 mm'lik radyatörler ve 400 lt'lik su akışı sağlayabilen su pompası yeterlidir. İmkanınız dahilinde kuracağınız çift döngülü yani çift su pompası ve çift radyatörlü bir soğutma sistemi, tek döngüye göre daha fazla başarım sağlar.

Üst seviye su soğutma sistemleri, bilgisayar üzerinde sıcaklık üreten hemen hemen herşeyin soğutulabileceği sınır tanımaz ve bir o kadar görsel sistemlerdir. 600-1500 lt arası su akışı sağlayabilen pompaların oluşturduğu 2-4 arası döngüler, işlemci, ekran kartı, kuzey/güney köprüsü, bellekler, MOSFET ve sabit sürücü blokları, 240/360 mm'lik radyatörler ve bol miktarda hortum/konnektörden meydana gelen ve üst seviye bir bilgisayar maliyeti kadar fiyatı bulunan bir soğutma güruhu. Buna kelimenin tam anlamıyla sıvı soğutmanın "gövde gösterisi" diyebiliriz.

Su soğutmada kullanılan hortum ve konnektörler, özellikle kasa içine/dışına yerleştirilen radyatör ve pompaların konumlarına göre seçilir. Örneğin: kasanız nispeten küçük ve siz dar alanda kısa paslaşmaları yaşamak zorunda iseniz, 10/8 mm'lik 90 derecelik konnektörlerin eşliğinde 10/8 mm'lik hortumlar kullanabilirsiniz. Elbette şu an Türkiye'de bulunmayan 3/8" ve 1/2"lik tek yönlü 90 derecelik, çift yönlü 90 derecelik ve açılı konnektörleri yurtdışından edinebilirseniz; 3/8" ve 1/2"lik kalın hortumların montajı nispeten daha kolay olacaktır. Ancak daha geniş bir kasanız varsa, kalın hortumları rahat kullanabilirsiniz. Bu arada Feser'in 3/8" ve 1/2"likleri, kişisel olarak şimdiye kadar gördüğüm en kaliteli hortumlar.

UV duyarlı sıvılar sadece şeffaf hortumlarda tam etkili olabiliyor. Gerçi Feser'in sarı, yeşil, mavi ve kırmızı hortumlarının içine farklı renklerde sıvı koyarsanız, ortaya inanılmaz renk kombinasyonları çıkabiliyor.

Son olarak bağlantılarla ilgili uyarımızı yapalım. Eğer 10/8 mm'lik vidalı konnektörler kullanıyorsanız, hortumlar vida ile sıkıldığı için sıvının kaçak yapma ihtimali neredeyse sıfırdır. En güvenli montaj 10/8 mm'lik vidalı konnektörlerle yapılandır. Daha kalın yani 3/8" ve 1/2" hortum tercih ettiyseniz, hortumların konnektör bağlantı noktalarını mutlaka plastik ya da metal kelepçeler ile sıkıştırmayı ihmal etmeyin. Sistem çalışırken,aniden 1 lt suyun çalışan sistem üzerine dökülmesini hiçbirimiz istemeyiz…

Bu yazıdaki bileşenler Firebal tarafından sağlanmıştır.